- Operacja Żagiel '84

Operacja Żagiel 1984 na zdjęciach Andrzeja

Operacja Żagiel (The Tall Ships' Races lub Operation Sail) – zlot żaglowców przeważnie połączony z regatami oraz imprezami okolicznościowymi, organizowany przez Sail Training Assosiation mające propagować ideę wychowania młodzieży na pokładach wielkich żaglowców.

Historia
Z inicjatywy szwedzkiego kapitana Arnolda Schumburga już w 1938 roku w Sztokholmie spotkało się ok. 20 żaglowców . Ten zlot uważa się za pierwszą nieoficjalną jeszcze Operacje Żagiel. Pomysł ten miał najlepszy oddźwięk w krajach leżących nad Bałtykiem, powołano zatem do życia Związek Północnoeuropejskich Statków Szkolnych, w którego skład wchodziły: Szwecja, Dania, Estonia, Finlandia, Niemcy, Norwegia i Polska.

Początki

Inicjatywa kapitanaArnolda Schumburga przetrwała czasy II Wojny Światowej. W latach 50 brytyjski prawnik Bernard Morgan zaproponował zgromadzenie żaglowców w jednym miejscu i zorganizowanie dla nich regat, jesienią 1954 roku zawiązany został Międzynarodowy Komitet Regatowy, a w lipcu 1956 roku rozegrano pierwsze regaty. Impreza okazała się tak dużym sukcesem, że jednorazowo zwołany Komitet postanowiono przekształcić w stałą organizację. Sformułowano i zatwierdzono statut organizacji o nazwie Sail Training Association (STA). Właśnie tej organizacji powierzono organizację kolejnych regat.

Od spotkania w roku 1956 w Dartmouth-Torbay i mecie w Lizbonie, zloty odbywają się co rok, a dla dużych żaglowców co dwa lata. Za każdym razem gospodarzem finału jest inny port i inne państwo. Trasa wiedzie przez różne państwa i porty aż do portu finałowego.

Popularność zlotów stale rosła. Pozwoliło to na zorganizowanie w roku 1964 regat przez Atlantyk na trasie: Plymouth - Lizbona - Bermudy. Brało w nich udział 15 jednostek. Po dotarciu floty na Bermudy dołączyły do niej jeszcze inne jednostki i cała flota nie ścigając się pożeglowała do Nowego Jorku.

Kolejne regaty transatlantyckie zorganizowane zostały w roku 1984. Okazją była tym razem 450 rocznica podróży Jacques'a Cartiera, jednego z pierwszych nawigatorów, który dotarł do Kanady. Regaty transatlantyckie, choć świetnie zorganizowane, zapisały tragiczną kartę w dziejach STA. Po wyjściu z Bermudów zatonął angielski żaglowiec Marques. Katastrofę przeżyło 6 marynarzy z 28 osobowej załogi.

Dar Młodzieży

Trzymasztowa fregata została zbudowana w Stoczni Gdańskiej. Uroczyste podniesienie bandery odbyło się 4 lipca 1982r. Matką chrzestną została żona wielce zasłużonego komendanta "Daru Pomorza" kpt. ż.w. Kazimierza Jurkiewicza - Helena Jurkiewicz. Armatorem żaglowca jest Akademia Morska w Gdyni. Na "Darze Młodzieży" szkoleni są studenci nawigatorzy na przemian z Akademii Morskiej w Gdyni i w Szczecinie. "Dar Młodzieży" mimo swojej krótkiej historii odbył już wiele interesujących rejsów, brał udział w kolejnych regatach Operacja Żagiel. 22 lipca 1983r. wypłynął na zlot żaglowców szkolnych z okazji 400 lecia zamku w Osace. Pod dowództwem kpt. ż.w. Tadeusza Olechnowicza. "Dar Młodzieży" zabrał na pokład 119 studentów Wyższej Szkoły Morskiej w Gdyni, którzy spędzili na morzu pełny semestr nauki. Zmienne warunki wietrzne mocno utrudniały statkowi manewrowanie pod żaglami. Na ostatnim odcinku udało się jednak postawić wszystkie żagle i fregata majestatycznie wpłynęła do wewnętrznego portu w Osace, witana owacyjnie przez zgromadzone tłumy na nabrzeżu. Przez 12 dni pobytu w Osace przewinęło się przez pokład ponad 200 000 gości. Podróż trwała 217 dni, żaglowiec przebył 28 065 mil morskich i odwiedził 13 portów. W tej to właśnie podróży wziął udział nasz skipper Witek Cynke i w jego książeczce żeglarskiej można zobaczyć taki właśnie wpis... 28 065 Mm. Czapki z głów!

Operacja Żagiel Andrzeja
Kolejnym wielkim rejsem był udział w Operacji Żagiel '84. "Dar Młodzieży" wypłynął 31 marca 1984r. zabierając na pokład studentów z Wyższej Szkoły Morskiej w Szczecinie. Oficjalny start nastapił 18 kwietnia z Brestu. Pierwszy etap rozegrano na Bermudach, drugi wzdłuż wybrzeży Ameryki Pn. do portu Halifax. Na tym etapie "Dar Młodzieży" zwyciężył z takimi konkurentami jak amerykański "Eagle" i boliwijski "Simon Boliwar". Był to duży sukces statku i jego załogi pod dowództwem kpt. ż.w. Tadeusza Olechnowicza. Wspolna żegluga wszystkich żaglowców prowadziła do portu Gaspe u ujscia rzeki Św.Wawrzyńca, a następnie do Quebeck, które było głównym gospodarzem Operacji Zagiel '84 w 450 rocznicę odkrycia drogi rzeką Św.Wawrzyńca przez francuskiego żeglarza Jacques'a Cartiera.

Cała trasa rejsu wraz z udziałem w Operacji Żagiel '84 wiodła poprzez poszczególne porty:
GDYNIA - ST. MALO - LAS PALMAS - BERMUDA - HALIFAX - QUEBEC - SYDNEY (NOVA SCOTIA) - LIVERPOOL - ANTVERPIA - BREMERHAVEN - SZCZECIN

Poniżej wybór kilku ujęć z życia na morzu, jak i rozrywek przyszłych oficerów